روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، رویدادی جهانی است که از سال 2001 توسط یونسکو اعلام شده است. امسال(۲۰۲۱) بیستمین سالگرد روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه است و موضوع امسال این روز جهانی، آگاهی بخشیدن به جوامع درباره تغییرات اقلیمی و آب و هوایی است. نکته جالب، امسال بیستمین سال تاسیس انجمن ترویج علم ایران نیز هست و تقارن سالگرد تاسیس انجمن با این مناسبت جهانی، حکایت از درایت و آینده نگری بنیانگذاران انجمن دارد.
در سایت یونسکو آمده: تغییرات اقلیمی در حال تبدیل شدن به یک تهدید جدی برای زندگی میلیاردها نفر در کره زمین است. بنابراین، امسال بر روی “ساختن جوامع آماده برای تغییرات آب و هوا” تمرکز دارد. به خوبی روشن است که تمرکز بر برخی از جنبه های علمی کلیدی و راه حل های ممکن توسط علم، فناوری و نوآوری ضروری است، زیرا تغییرات آب و هوایی تهدیدی برای همه ماست و زمانی که تمام سیاره در معرض تهدید قرار می گیرد، تمام سیاره باید پاسخگو باشد. اما اگر نیمی از بشریت به دانش مورد نیاز خود دسترسی نداشته باشند، راه‌حل‌های جهانی غیرممکن خواهد شد. بیایید از پتانسیل علم باز استفاده کنیم – نه تنها برای محدود کردن تأثیر تغییرات آب و هوا، بلکه برای شکل دادن به جهانی عادلانه تر و صلح آمیزتر. زیرا ما با هم موفق می‌شویم یا شکست می خوریم، و نمی توانیم و نباید شکست بخوریم.
با این نگاه و با توجه به تحولات اجتماعی فزاینده و نیازهای نوین جامعه برای دریافت انواع خدمات و اطلاعات از یک سو و گستره غیرقابل اجتناب فضای سایبری که تمام زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار داده و ما از آن با عنوان انقلاب صنعتی چهارم و تحول دیجیتال یاد می‌کنیم، از سوی دیگر، شناخت ويژگي‌هاي نسل جدید بر اساس پارادايم‌هاي انقلاب‌هاي صنعتي با توجه به خصيصه‌هایی مانند فناوری و ابزار، مخاطب و ذي‌نفع، مأموریت و چشم‌انداز و زيرساخت و منابع ضروری بوده و بيانگر اهمیت تغيير نگرش و عملکرد بدنه علمی کشور به سمت ترویج دانش خود براي ایفای نقش موثر خود در این دوران است.
اگر باور داشته باشیم که بهره‌گیری از پتانسیل علم باز ضروری‌ست و نقش هر یک از افراد جامعه در رویارویی با مشکلات تغییرات اقلیمی و تغییر شرایط بسیار مهم است؛ می‌پذیریم که در اکوسیستم جهانی امروز، نهادها و سازمان‌های پویا با كاركردهاي علمی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگي برای ارائه خدمات تاثیرگذار، باید بستر مشاركت سازنده‌ای را برای تمامی ذي‌نفعان (درون سازماني و برون سازماني) در فضای فيزيكي و سايبري فراهم کنند و در نقش مدير جريان ارزش (جريان داده، جريان دانش، جريان محتوا و …) در راستای عمومی سازی دانش عمل نمایند. با توجه به تغييرات اكوسيستم جهانی متأثر از انقلاب صنعتي چهارم، باید براي استمرار حيات و توسعه و افزايش اثربخشي خود، نگرش و عملکرد‌شان را تغيير دهند و با شناسايي مجدد دارايي‌ها، ارزش‌ها، فلسفۀ وجودي و منطق كارشان مبتني بر ترویج و اشاعه دانش، براي همنواسازي و خلق و تبادل ارزش‌ها با ذي‌نفعان، به‌خصوص منابع و ذینفعان بیرونی خود، اقدام كنند.
بنابراین انتظار می‌رود اهمیت بیشتری به ترویج دانش در ساختارهای سازمانی خود بدهند، در راه ساخت شبکه‌هایی بزرگ‌تر از نهادهای فعال در حوزۀ ترویج علم بکوشند و از طریق این شبکه‌سازی تجارب خود را در اختیار دیگران قرار دهند و زمینه‌ای برای انباشت تجارب فراهم آورند. داشتن شبکه‌ای منسجم با حضور اکثریت فعالان و دغدغه‌مندان ترویج علم، به یکپارچگی فعالیت‌ها، جلوگیری از هدر رفت منابع انسانی و اجتماعی در انجام کارهای تکراری و امکان الگوبرداری از تلاش‌های موثر کمک شایانی خواهد نمود، چراکه با گسترش دانش و آگاهی بخشی عموم مردم که تنها با ترویج علم محقق می‌گردد، می‌توان برای محدود کردن تأثیر تغییرات آب و هوا و شکل دادن به جهانی عادلانه تر و صلح آمیزتر امیدوار بود.
اکنون وقت آن رسیده که مدیران و متخصصان، با توجه به اهداف روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه که تقویت آگاهی عمومی از نقش علم برای دستیابی به جوامع صلح آمیز و پایدار، ترویج همبستگی ملی و بین‌المللی برای علوم مشترک بین کشورها، تجدید تعهد ملی و بین‌المللی برای استفاده از علم به نفع جوامع بشری و جلب توجه به چالش‌های پیش روی علم در افزایش حمایت از تلاش‌های علمی‌ست، برای کاستن شکاف فزاینده میان نهادها و افراد تولیدکنندۀ علم از یک‌سو و عموم شهروندان، سیاستگذاران، نهادهای دولتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و همۀ مصرف‌کنندگان علم از سوی‌دیگر تلاش کرده و برای ترویج و گسترش دانش سازمانی‌شان به نقش تعیین کننده ذینفعان و عموم مردم توجه ویژه نمایند چون افراد اهل دانش می‌دانند که چگونه باید با این تهدید مقابله کنند و چطور سیاره زمین را از نابودی نجات دهند.
در سال 1400، همانند سال گذشته، رویداد ترویج علم در فاصله زمانی برگزاری مراسم حضوری بزرگداشت روز جهانی «علم در خدمت صلح و توسعه» و اختتامیه و بیست و دومین دوره اهدای جایزه ترویج علم، به مدت 6 هفته و از 19 آبان تا 2 دیماه 1400 به کوشش انجمن ترویج علم ایران برگزار شد. در تمام روزهای این 6 هفته، با بهره‌گیری از امکانات فضای مجازی و از طریق نشست‌های آنلاین، هر روز هفته را به موضوعی اختصاص دادیم تا بتوانیم برای تحقق بیشتر ترویج علم، عملکرد موثرتر و متمرکزتری داشته باشیم.
هیأت مدیره انجمن ترویج علم ایران امسال نیز با اعتقاد راسخ به اهمیت نقش علم در زندگی مردم، تلاش نموده تا با برگزاری رویدادهای متعدد و متنوعی در رویداد ترویج علم و برگزاری بیست و دومین دوره جایزه ترویج علم و یاری اندیشمندان و علاقه‌مندان به توسعه علمی کشور، زمینه تسهیم یافته‌های علمی را فراهم آورد و با ارتقای علم و آگاهی اخلاق مدار و صلح جویانه، نقش خود را به عنوان یکی از حلقه‌های دستیابی به جهانی بهتر، ایفا نماید.
انجمن ترویج علم ایران امیدوار است دسترسی به علم و ترویج تفکر علمی بیش از پیش در جامعه بروز یابد تا امکان دستیابی به مطالب علمی و درست برای همه افراد، نیازمندان و پویشگران علم فراهم شود. انجمن ترویج علم ایران از سازمان‌ها، نهادها، انجمن‌ها و برندگان و تقدیرشدگان دوره‌های مختلف جوایز که همگی از فعالان عرصه ترویج علم اند؛ دعوت می‌کند تا زین پس به خانواده بزرگ این انجمن پیوسته و در شبکه‌سازی و معرفی هرچه بیشتر آن تلاش نمایند تا بتوانیم در کنار هم و با پذیرش یکدیگر، در فضایی صلح‌آمیز و دوستانه و سرشار از همدلی باشیم و با هم در مسیر توسعه علمی کشور و ایجاد زیست‌بوم ترویج علم، گام‌های مؤثرتری برداریم.
هیأت مدیره انجمن ترویج علم ایران به پاس قدردانی از یک عمر تلاش بی‌وقفه استاد فرهیخته جناب آقای دکتر علی‌اکبر صالحی، همزمان با بیست و دومین دوره جایزه ترویج علم، مراسم جایزه امسال را به نام “استاد دکتر علی‌اکبر صالحی” مزین کرده و مراسم نکوداشتی را برای این استاد فرهیخته و خستگی‌ناپذیرِ عرصه علم که بیش از ۴۰ سال از عمر گرانمایه خویش را صرف فعالیت‌های علمی-ترویجی ایران نموده برگزار می‌کند.
هیأت مدیره انجمن ترویج علم ایران با تشکر فراوان از هیأت داوران در کمیته جوایز، خانم‌ها و آقایان ، دکتر الهه حجازی، دکتر مهرناز خراسانچی، دکتر مهدی زارع، بهاره صفوی، مریم فیروزی، دکتر اکرم قدیمی، ، فرمهر منجزی ، دکتر فرشته تقوی، دکتر سعدالله نصیری قیداری و دکتر محمد جلالی اعضای کارگروه‌ها شامل : بخش نهادها و انجمن های علمی آقای دکتر سیدکاظم علوی پناه و آقای دکتر رضا یوسفی؛ بخش سلامت و بهداشت آقای دکتر رضا پورحسین ، دکتر شهرام کجوری، دکتر ایراهیم داروغه زاده؛ بخش اقلیم و محیط زیست دکتر پروانه پیشنمازی و مهندس محمد درویش؛ بخش رسانه دکتر حسن نمکدوست و دکتر منصور وصالی و آقای پوریا ناظمی؛ بخش ادبیات کودک خانم ناهید جباری و خانم فرزانه طاهری و بخش معلمان مناطق محروم آقای رضا عبدی که زحمت بررسی و ارزیابی پرونده حائزین شرایط دریافت جایزۀ ترویج علم را بر عهده داشتند، بر اساس نظر این هیأت، جوایز بیست و دومین دوره جایزه ترویج علم ایران در سال 1400 را به افراد و نهادهای زیر اهدا می نماید.
استاد ارجمند، جناب آقای دکتر حسن عشایری
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در حوزه علوم شناختی و اعصاب و انتقال مفاهیم مؤثر علمی به جامعه ایرانی تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای محمدرضا سحاب
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در آموزش جغرافیا، تدوین نقشه‌های مختلف جغرافیایی، انجام فعالیت‌های پژوهشی و مطالعاتی درباره نقشه‌های تاریخی و کهن برای حفظ نام خلیج فارس، تألیف چندین جلد اطلس ارزشمند، تدوین اطلس‌های جغرافیای عمومی ایران و جهان و اطلس‌های آموزشی برای دانش‌آموزان، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای دکتر محمدتقی توسلی
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در راستای بسط علم فیزیک شاخه اپتیک در گستره آموزش عالی، آموزش و پرورش وبویژه عموم جامعه، انتشار یافته‌های پژوهشی و برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی پیوند‌دهنده این دانش ارزشمند با اجتماع ، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای دکتر سیامک زندرضوی
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در راستای بسط دانش جامعه‌شناسی بویژه عرصه جامعه‌شناسی مردم‌مدار و افزایش آگاهی و توانمند‌سازی عموم با پیوند این دانش ارزشمند با جامعه به کمک برگزاری دوره‌ها، كارگاه‌ها و اجرای برنامه‌های متنوع علمی، پژوهشی وآموزشی، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
پژوهشگاه ملّی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی
به پاس خدمات و فعالیت‌های ارزشمند ترویجی و آموزشی آن پژوهشگاه در زمینۀ بسط دانش اقیانوس‌شناسی به کتب درسی و عموم جامعه از طریق برگزاری دوره‌ها، كارگاه‌ها و اجرای برنامه‌های متنوع علمی، پژوهشی وآموزشی محلی و ملی، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای علی‌اصغر سیدآبادی
به پاس فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همه جانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در شکل‌گیری حرکت‌های بزرگ ترویج کتاب‌خوانی و استفاده از تمام ظرفیت‌ها در عرصه فرهنگ کودکی با مشارکت نهادهای غیردولتی و مدنی، دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی در شهرها و روستاهای ایران برای برگزاری جشنواره‌ها و جوایز گوناگون که با هدف رشد تفکر انتقادی و خلاق و تقویت روحیه جمعی و مشارکت و دگرپذیری در میان کودکان و نوجوانان و خانواده‌های آن‌ها صورت پذیرفته است، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران(زنده یاد توران میرهادی) را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای دکتر سیدعلیرضا ناجی
به پاس فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، گسترده، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در زمینه بالا بردن سطح آگاهی و دانش عموم مردم در حوزه اطلاعات بهداشتی مرتبط با حفظ سلامت عمومی جامعه در دوران همه‌گیری کرونا، با بهره‌گیری از ابزارهای مختلف رسانه‌ای و با هدف اشاعه علم و تفکر علمی به عنوان ضرورتی غیرقابل انکار ، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
تلاشگر ارجمند، جناب آقای امیرعماد میرمیرانی
به پاس فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در راستای افزایش آگاهی نسبت به دنیای دیجیتال و توسعه و ترویج مفاهیم آن ، استفاده مؤثر از این بستر براي افزودن پیوند میان جامعه و دنیای دیجیتال ، ایجاد باورهای صحیح در این موضوع ، معرفی منابع به روز و آموزش سواد دیجیتال به عنوان بستري براي توسعه علمی ، لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
فرهیخته ارجمند، جناب آقای دکتر محمدرضا نوروزی
به پاس فعالیت‌های مستمر و گستردة ایشان در زمینه‌های گوناگون و با بهره‌گیری از ابزارهای مختلف با هدف عمومی کردن علم و اشاعه تفکر علمی در بین مردم ، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
شبکه آموزش سیمای جمهوری اسلامی ایران «برنامه مدرسه تلویزیونی ایران »
به پاس فعالیت‌های مستمر و گستردة برنامة «مدرسه تلویزیونی ایران»که با شناخت بهنگام یکی از نیازهای ضروری کشور در نخستین روزهای آغاز همه‌گیری کرونا و تعطیلی مدارس و اقدام سریع خود توانست موجب استمرار آموزش فرزندان این مرز و بوم گردیده و شرایط بهره‌گیری تمام دانش‌آموزان و برقراری امکان دسترسی یکسان همه کودکان و نوجوانان ایرانی در اقصی نقاط کشور را فراهم آورد، لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای دکتر حسین آخانی سنجانی
به پاس فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، گسترده، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در فرهنگ‌سازی در زمینه پایشگری خردمندانه محیط زیست، پیش بینی وشناسایی آسیب‌ها و اعلام پیش‌رس مخاطرات ، آموزش عمومی با تلاشی فراتر از فضای پژوهشی و دانشگاهی در راستاي شناخت مسئولانه مردم از طبیعت و تعامل با آن، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران(زنده یاد هنریک مجنونیان) را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
فرهیخته ارجمند، جناب آقای رضا ساکی
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در راستای سپاسگزاری از کوشش‌های بی دریغ جنابعالی و تأکید بر لزوم تداوم و حمایت از این تلاش‌ها، با اهدای این تقدیرنامه از فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، گسترده، تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای جنابعالی در جلوگیری از سیر تخریب جنگل‌های زاگرس و حفاظت از جامعه جنگلی بلوط ایرانی (گونه غالب جنگل‌های استان لرستان) به عنوان وسیع ترین پوشش درختی جنگل‌های بلوط غرب و جنوب غرب ایران، لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران(جایزه زنده یاد هنریک مجنونیان) را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، جناب آقای جلال جلیلی
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در دسترس‌پذیر کردن آموزش برای دانش‌آموزان مناطق محروم کشور، شوق‌انگیز کردن امر آموزش با استفاده از کتاب داستان در تدریس درس‌هایی چون ریاضی، استفاده از ابزار بومی در آموزش مفاهیم علمی به کودکان ، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران(جایزۀ زنده یاد بهمن بیگی) را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
استاد ارجمند، سرکار خانم شهناز عشایری
به پاس خدمات ارزشمند، فعالیت‌ها و تلاش‌های پویا، همهجانبه تأثیرگذار، مسئولانه، هدفمند و حرفه‌ای ایشان در دسترس‌پذیر کردن آموزش برای دانش‌آموزان مناطق محروم کشور، شوق‌انگیز کردن امر آموزش با استفاده از کتاب داستان در تدریس درس‌هایی چون ریاضی، استفاده از ابزار بومی در آموزش مفاهیم علمی به کودکان ، تنديس و لوح سپاس بیست و دومین دوره جايزه ترويج علم ايران(جایزۀ زنده یاد بهمن بیگی) را به حضورشان تقدیم می‌نماییم.
یک پاسخ
سلام و ادب و احترام
به سرکار خانم دکتر قدیمی، هیات مدیره محترم انجمن ترویج علم ایران و دیگر همکاران در برگزاری شایسته مراسم بیست و دومین جایزه ترویج علم ایران تبریک و تهنیت عرض می کنم و آرزوی توفیق آنان و تداوم اینگونه مراسم ارزنده را دارم فاطمه پورفرد🌿