فراخوان بیست و دومین دوره جایزه ترویج علم

فراخوان
انجمن ترویج علم ایران هرساله با هدف تشویق عموم به فعالیت علمی و زمینه‌سازی برای ارتقای بینش و تفکر علمی در جامعه، همزمان با روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه -19 آبان- هفته ترویج علم را با همکاری سازمان‌ها، نهادها و انجمن‌های علمی و اجرای برنامه‌های مختلف برگزار می‌کند. در ضمن این انجمن سالانه با انتشار فراخوانی از تلاشگران عرصه ترویج علم دعوت می‌کند تا با ارسال مدارک و مستندات مربوط به فعالیت‌های خود که در زمینه ترویج علم انجام داده‌اند، کاندیدای جایزه ترویج علم شوند.
منظور از ترویج علم‌، فعالیت‌هایی است که به وسیله آنها یافته‌های علمی به گونه‌ای بیان می‌شود که مورد فهم عامه مردم باشد. به عبارتی دیگر، ترویج علم به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها، روش‌ها و رویکردهایی اشاره دارد که به دنبال مرتبط کردن علوم به گستره‌ای از مخاطبان است. دامنه اعتبار و اهداف برای ترویج علم بسیار گسترده است و همه موارد سرگرمی‌های علمی، اطلاع‌رسانی، اختراعات جدید علمی، توانایی تشخیص شبه علم، همگانی کردن دانش علمی و گسترش فرهنگی علمی را در بر می‌گیرد و افراد یا سازمان‌هایی که در این راستا فعالیتی بیش از 3 سال داشته باشند، می‌توانند داوطلب دریافت جایزه ترویح علم شوند.
جایزه ترویج علم به منظور قدردانی از کوشش‌های مروجان علم و افراد و سازمان‌هایی است که در راستای ترویج علم در کشور تلاش می‌کنند. مدارک و مستندات داوطلبین که به دبیرخانه انجمن رسیده است، براساس شیونامه، در کمیته و کارگروه‌های جایزه ترویج علم مورد بررسی قرار گرفته و نهایتا برگزیدگان جایزه انتخاب و طی مراسمی، معرفی و از آنها تقدیر می‌شود.

آخرین فرصت ارسال مدارک 30 مهرماه 1400

شیوه‌نامه جایزه ترویج علم ایران

مقدمه

 انجمن ترویج علم ایران به منظور قدردانی از کوشش‌های مروجان علم و تشویق عموم به فعالیت و زمینه‌سازی برای ارتقای بینش و تفکر علمی در جامعه،  هرساله فراخوان مراسم جایزه ترویج علم در کانال‌های ارتباطی و رسانه‌های مرتبط به اطلاع عموم می‌رساند و براساس ضوابط زیر برگزیدگان جایزه انتخاب می‌شوند.

ماده ۱. تعاریف

1. ترویج علم‌: ترویج علم به مفهوم تلاش براي بازتاب اندیشه­هاي علمی به روشی است که تمام افراد بتوانند مفاهیم اساسی یک علم را درك کنند، به عبارت دیگر هر فعالیتی که براي همگانی کردن علم، گسترش تفکر و طرز فکر علمی و علاقه­مند کردن مردم یا گروه­هایی از آنها به علم و فعالیت­هاي علمی صورت می­گیرد. می­توان اینگونه بیان داشت که ترویج علم، سازگار کردن و تعدیل اندیشه ها و یافته هاي پیچیده علمی است تا مخاطبان غیرمتخصص یا عامه بتوانند آن را دریابند.
2. جایزه ترویج علم : جایزه‌ای است که در هر سال به اشخاص حقیقی یا حقوقی بر اساس اطلاعات رسیده به دبیرخانه انجمن ترویج علم ایران و پس از بررسی در کمیته جوایز اهدا می‌شود.

ماده ۲. شرایط نامزدی جایزه ترویج علم

شخصیت‌های حقوقی و حقیقی می‌توانند نامزد دریافت جایزه شوند.

تبصره: در صورت برگزیده شدن نهادهای دولتی، فقط یادبود جایزه اهدا خواهد شد.

این جایزه به اشخاصی تعلق می‌گیرد که در زمان اعلان فراخوان در قید حیات باشند.

تبصره : مروجانی که فعالیت آنها از نظر کمیته داوران حائز شرایط دریافت جایزه بوده ولی در قید حیات نباشند، نشان یادبود انجمن به خانواده ایشان تعلق خواهد گرفت.

1. عملکرد نامزد جایزه باید در ترویج علم، سوای سامانه‌های موجود در آموزش رسمی کشور، ابتکاری باشد.
2. مروجان علم می‌توانند از گروه‌های آموزندگان علم، سیاستگذاران، برنامه‌ریزان علمی و سرمایه گذاران در ترویج علم هم باشند.
3. یک طرح مشخص پژوهشی در ترویج علم یا خروجی ترویجی حاصل از آن طرح­های پژوهشی نیز می‌تواند نامزد دریافت جایزه شود.

ماده ۳. چگونگی انتخاب گروه داوران

هیأت مدیره انجمن، گروه داوران را با شرایط زیر انتخاب خواهد کرد:

گروه داوران شامل ۷  کمیته خواهد بود.

داوران باید خود در زمینه ترویج علم سابقه داشته باشند.

داوران باید ضمن برخورداری از حسن شهرت ، وجهه علمی مناسب داشته باشند.

برای استمرار تجربیات گروه داوران در هر دوره، دو یا ۳ نفر از گروه داوران دوره قبل ابقا می‌شوند.

 اعضای گروه داوران در زمان عضویت امکان نامزد شدن خود یا نهادی که به صورت استخدامی با آن همکاری دارند، را برای دریافت جایزه  نخواهند داشت.

جلسات کمیته جایزه حداقل با حضور نصف به علاوه یک رسمیت پیدا می­کند و رأی گیری نهایی نیز بر همین مبنا خواهد بود.

اسامی نامزدهایی که برای شرکت در مرحله­ی نهایی پذیرفته می‌شوند، همه ساله اعلان خواهد شد.

ماده ۴. معیارهای اهدای جایزه

در اهدای جایزه معیارهایی شامل انگیزه‌، همت، سابقه فعالیت،گستردگی، برنامه­ریزی موثر، توان تأثیرگذاری دستاورد، اصالت،کارگروهی، زمینه‌سازی برای فعالیت‌های علمی جوانان و نوجوانان به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نظر گرفته می­شود که در ذیل به توضیح هریک پرداخته می­شود.

1. انگیزه : فعالیت نامزدهای جایزه باید با انگیزه افزایش سواد علمی و ارتقای فرهنگی مبتنی بر آن در جامعه از راه ترویج علم انجام شده باشد.
2. همت : گاه فرد یا سازمان ، بدون داشتن امکانات فراوان به ترویج علم می‌پردازد و به همت شخصی یا گروهی کار را پیش می‌برد.
3. سابقه فعالیت : ضروری است فعالیت مورد نظر حداقل از سه سال قبل شروع شده ، زمانی بر آن گذشته و کامل‌تر شده باشد . برای تداوم فعالیت‌، ضروری است برنامه‌ریزی نیز وجود داشته باشد.

تبصره : برای مواردی از جمله پاندمی­ها و بحران­های نوپدید قید زمان لحاظ نخواهد شد.

• گستردگی: دامنه نفوذ عملکرد ترویجی به دو بخش جغرافیایی و سنی تقسیم می‌شود. از نظر جغرافیایی ، فعالیت می‌تواند پهنه گسترده‌تری از سرزمین ایران را در بر گیرد. از نظر سنی‌، می‌تواند یکی از رده‌های سنی کودکان و نوجوانان و بزرگسالان یا همه آنها را پوشش دهد.
• برنامه‌ریزی موثر: تمام فعالیت‌های فرد یا سازمان باید در جهت رسیدن به نتیجه‌ای تأثیرگذار و ماندگار برنامه‌ریزی شده باشد و فرد یا سازمان هدف محدود و کوتاه مدت نداشته باشد.
• برنامه‌ريزي كلان: تمام فعاليت­هاي فرد بايد در جهت رسيدن به نتيجه‌اي تأثیرگذار و ماندگار برنامه‌ريزي شود وفعالیت­های  فرد هدف محدود و كوتاه­مدت نداشته باشد.
•  توان تأثیرگذاری دستاورد: فعالیت انجام شده باید بتواند حداقل دریک موضوع مرتبط با عموم جامعه تأثیرگذار باشد.

• اصالت: در فعالیت علمی مورد نظر، باید خلاقیت، ابتکار و نوآوری وجود داشته باشد و تقلیدی نباشد، این معیار باید با توجه به شرایط و وضعیت موجود سنجیده شود.
• کار گروهی: امکان جذب افراد بیشتر و ایجاد همکاری و همیاری بین آنها وجود داشته باشد.
• زمینه‌سازی برای فعالیت‌های علمی جوانان و نوجوانان به طور مستقیم یا غیر مستقیم: کار یا فعالیت نسل جوان را در بالا بردن سطح اطلاعات علمی، خلاقیت و ابتکار تشویق کند و آنها را به انجام دادن آزمایش‌ها، پژوهش‌ها و مطالعات علمی سوق دهد.

تبصره۱: بعضی از معیارها مرتبه صفر و یک دارند و بعضی نیز امتیازی‌اند. فعالیت‌های با مرتبه صفر از دور گزینش خارج می‌شوند و سایر فعالیت‌ها براساس موارد اشاره شده در بالا، امتیاز کسب می‌کند.

تبصره۲: داوری درباره فعالیت‌های پذیرفته شده، ابتدا به صورت غیر حضوری انجام می‌شود و داوران هر کدام به طور جداگانه نظر خود را در برگه‌های مخصوص اعلام خواهند کرد. سپس برای بررسی موارد اختلاف نظر و مواردی که بحث و تبادل نظر نیاز دارد و برای تصمیم‌گیری نهایی نشست‌های حضوری تشکیل خواهد شد.

ماده ۵. برنامه‌­ریزی مراسم اهدای جایزه برنامه­‌ریزی برای اهدای جایزه با تشکیل گروه سه نفره‌: دبیر کمیته داوران، یکی از اعضای هیأت مدیره و مسئول  روابط­ عمومی انجمن انجام می‌­شود.

در آخرین روز هفته ترویج علم جوایز به برندگان اهدا خواهد شد.

ماده ۶ . مشخصات جایزه جایزه شامل دو بخش یادمان و هدیه خواهد بود که بر اساس اعتبار و بودجه ممکن، در هر سال به وسیله هیأت‌ مدیره مشخص خواهد شد.

ماده ۷ . اطلاع‌رسانی تاریخ و نتایج برگزاری باید به اطلاع همه اعضا برسد و اقدامات لازم برای انعکاس در رسانه‌ها به وسیله روابط عمومی صورت پذیرد.

ماده 8. معرفی حوزه‌های جایزه ترویج علم بخش پیشکسوتان، بخش محیط زیست (هنریک مجنونیان)، بخش انجمن‌های علمی، سازمان­ها و نهادهای مروج علم، بخش رسانه، حوزه کودک(جایزه توران میرهادی)، بخش معلمان مناطق محروم (بهمن بیگی)، حوزه سلامت

ماده 9 . به منظور مشخص نمودن روند انتخاب برگزیدگان و اهدای جایزه ترویج علم این شیوه‌نامه در 9 ماده و 5 تبصره  به وسیله  کمیته­‌ی جایزه­ی انجمن ترویج علم ایران تهیه و در تاریخ 1400/06/13 بازنگری و تصویب شد.